Başıbüyük mahallesi Maltepe ilçesinin en eski yerleşim birimlerinden olup Osmanlı imparatorluğunun da ötesine uzanan bir tarih ve kültür birikimine sahiptir.767 senelik bir tarihi olup Osmanlı İmparatorluğu ile birlikte birçok uygarlığa ev sahipliği yapmış tarihi bir köydür. 1329 yılında Osmanlı imparatorluğu döneminde Pelekanon (Maltepe Savaşı) bu bölgede yapılmıştır. Mahallemiz o dönemlerde Başbuğ köyü olarak adlandırılmaktaydı. Pelekanon (Maltepe) savaşında Orhan bey ordusunu mahallemizde konuşlandırmış olup burasını gözetleme tepesi ve üs olarak kullanıldırmıştır.
Mahallemizde Bizans imparatorluğu döneminde kilise olup şimdi camii olarak kullanılan Başıbüyük merkez camisi mevcuttur. 1950 yılında yapılan Türkiye de tek ve tam teşekkülü olan Süreyya paşa Kalp Göğüs ve Meslek Hastalıkları Hastanesi mahallemizde bulunmaktadır. Bu hastaneyi yaptıran II Abdülhamit döneminin ünlü seraskeri Rıza Paşa ile Adviye hanımın oğlu olan SÜREYYA PAŞA dır. Yugoslavya'daki Patgoriçe'de 1874 yılında doğmuştur. Bir çok kültürel, sosyal, eğitim ve spor amaçlı girişimlere öncülük etmiştir. Süreyya Paşa sosyal hizmetleriyle yoğun bir yaşam geçirir. En büyük hizmetlerini hayatının sonlarında gerçekleştirir. Süreyya Paşa; Maltepe'deki Narlıdere Çiftliğini İşçi Sigortalarına (SSK Süreyya Paşa Göğüs, Kalp ve Damar Cerrahisi Hastanesi), Süreyya Sineması'nı Darüşşafaka Cemiyeti'ne, plajı Maltepe Belediyesine bağışlamıştır.
MAHALLENİN SOSYO-EKONOMİK GELİŞİM SÜRECİ
Mahallemiz Osmanlı döneminin kuruluş sürecinde Orhan Bey zamanında yapılan seferlerde ele geçirilmiştir. İstanbul ‘ un en yüksek tepelerinden bir tanesi olan Kayışdağı (432m) nın eteklerinde kurulmuştur. Mahallenin merkezinde yer alan içme sularıyla ünlü Kayışdağı suyu ve onun dibinde asırlık çınarlar bulunmaktadır. Fatih Sultan Mehmet döneminde dikildiği rivayet edilmektedir.
Mahallemiz 1874 yılında ve onu takip eden Cumhuriyetin ilk yıllarında köy statüsünde idi. 1963 yılında mahallemizde 24 hane bulunmaktaydı. Hanelerde eski zamanlarda birkaç aile beraber kalmaktaydı. Ortalama 17-18 kişilik nüfusa sahipti bu haneler. Tarım ve hayvancılık en önemli geçim kaynağı idi. 1966 yılında 50 hane civarında idi. Mahallemizde su sorunu çok öncelerden mahallelinin gayretleri ile çözülmüştür. İstanbul un ünlü kayışdağı suyu o zamanlarda mahallemize getirilmiştir. 1968 de elektrik ve televizyon, 1992 yılında telefon, 2005 yılında da doğalgaz yatırım olarak mahallemize getirilmiştir. Mahallemizde 1980 ve öncesinde mücavir alan sınırları içersindeydi. 1982 de köy statüsüne kavuşmuştur. 1992 yılında ise bağlı olduğu Kartal ilçesinden ayrılarak belediye olmuştur.
Eğitim tesisi olarak öncelikle 120. Yıl ziraat bankası ilköğretim okulu kurulmuştur. 1989 yılında Yılmaz Mızrak ortaokulu yapılmıştır. Şuanda İ.Ö.okulu olarak hizmet vermektedir. 1994 yılında ise ihalesi biten Atatürk ilköğretim Okulu yapılmıştır. Bu okul mahallemizde yer alan bölge parkının yanındadır.
Mahallemizden ilçe merkezine 1 saatlik bir yürüme mesafesi sonunda ulaşılmaktadır. Minibüs 1966 yılında mahallemize getirilmiştir.
Halkın büyük kısmı serbest meslek sahibi olup inşaat sektörü önceliklidir.Başıbüyük mahallesi 1950 li yıllarda Süreyya paşa hastanesinin açılmasıyla birlikte yapılaşma süreci hız kazanmış, o tarihlerde işgücü açığının had safhada olması nedeniyle Anadolu’ dan insanlar teşvikle büyük kentlere göç ettirilmiş, fakat bu insanların barınma maliyetlerinin yüksek olması nedeniyle kaderleri ile baş başa bırakılmışlardır.
Oysa bugün Maltepe belediyesine emanet olarak verilen bu yerleri belediye başkanı kendi malı imiş gibi göstererek, bizleri hiçbir hak sahibi yapmadan kendi tasarrufunda kullanarak bizleri açık bir şekilde mağdur ederek kendine çıkar ve rant sağlamanın hesaplarını yapıyor ve tek söylediği kimseyi mağdur etmeyeceğiz derken samimi olmadığını da biliyoruz. Nasıl mağdur etmeyeceksin? Yılların birikimi olan 60 yıllık 70 yıllık emeklerimizle yaptığımız 140 m2 dairemizi, evlerimizi alacaksın 15 milyara sayacaksın 84 m2 alt gelir gurubuna yönelik konut vererek dairemi yüzde elli küçülteceksin kendi tabutluk gibi daireni ise 60 milyar sayacaksın ve beni konut başı 45 milyar borçlandıracaksın. Bunu da 15 yılda öde diyeceksin. Bugün borçsuz harçsız başımı sokacağın evimi yıkacaksın asgari ücretli çalışanın elinden her ay 300 ytl taksit olarak alacaksın geri kalan 180 ytl ile de yaşa diyeceksin. Bu ödenecek taksit on beş yıl. Bu kalan para ile vatandaş faturalarını mı ödeyecek, mutfağında pişirecek bir paket makara mı alacak yoksa çocuğunun eğitim giderlerini mi karşılayacak? Bu mu bizleri mağdur etmeyecek proje? Sen bizleri hesap özürlüler olarak mı görüyorsun? Yoksa kandırılacak çocuk mu sandınız derler ya hani. Yanlış hesap Bağdat’ dan döner ya bu hesap bugün bu ülkenin gerçek evlatları ezilenler, çile çekenler, sizler ve bizlerden dönecek arkadaşlar bizlere biçilen bu kader ile konut taksitlerimizi ödeyemeyeceğiz. Sonra bankalar gelip evimize el koyacaklar. Bizlerde nereye gidebiliriz ancak memleketimize gidebiliriz. Eğer memleketimizde dikili bir ağacımız kaldı ise.1997 yılına kadar Milli Emlak a ait bu yerlerin dönemin belediye başkanı Sayın Bahtiyar Uyanık tarafından dava açılarak bu yer üzerindeki hak sahiplerinin tapu tahsis belgelerini tapuya çevrilmesi için dava açılmıştır. Açılan bu dava 2004 yılında sonuçlanarak hakim kararı ile üzerine şerh konularak hak sahiplerine verilmek kaydı ile Maltepe Belediyesi’ne devri yapılmıştır.
COĞRAFİ KONUM
• Maltepe ilçesi; Kadıköy,Kartal ve Samandıra ilçeleriyle komşudur.
• Konum olarak Ankara asfaltının (E-5 in) kuzeyinde yer almaktadır.
• Denizden yüksekliği ortalama 275 m civarındadır.
• Aydos dan sonra İstanbul un en yüksek 2.tepesi ( 432 m) olan Kayışdağının eteklerinde kurulmuştur.
• Mahallemizde Kadıköy ilçesi sınırlarında Kayışdağı eteklerinde bulunan Yeditepe üniversitesi, ve yine mahallemize komşu Büyükbakkalköy mahallesinde Maltepe üniversitesi (Marmara eğitim Köyü) bulunmaktadır.
• Mahallemizde çok önemli su havzaları bulunmaktadır.
• Konum itibariyle yazları serin ve ılıman,kışları sert geçmektedir.
• Orman ve bitki örtüsü yönünden çok zengindir.